Jewka Trzynczanka: Jak was zaproszóm, to sie nie łosiywejcie
Nie wiym, jaki to je teraz, jak sie pyto gości na wiesieli. Bo kiejsi sie chodziło pytać jyny na wiesieli. Za mojich młodych roków taki hałdamasze, jako teraz, nie były. Dzisio już każdy, gdo poradzi i gdo na to mo, se może z kopytka wychynyć. Kiejsi sie żodne zaproszynia na wiesiela nie posyłały. Na wiesieli sie chodziło rodzinym pytać łosobiście. A to robiła mama młoduchi abo żynicha. Nikierzi sie łokropnie łosiywali, niż powiedzieli, że przidóm. A wtedy nie było ani mowy ło tym, że by sie jaki wielki dary dowały. Pyniyze dowoł mało gdo. Przeważnie młodym cosi kupili do wybawy.
Młoducha musiała dostać z dómu dwie pierziny, dwa wielki zogłówki, płachty a cychi. Pierziny tymu dwie, aby sie mioł aji żynich cim przikryć, jak by nic z chałpy nie dostoł. A takich sie dość naszło, co z chałpy nic nie dostali. Bo sie patrziło, aby wybawym miała młoducha. Dziywczynta se aji same, jak zaczyny robić, po porym korun szporowały, aby miały na uciyrki a rynczniki. Nikierzi zacinali łod łyżki, jak sie zebrali. A wiesielnicy przinoszali aji bardzo potrzebne rzeci. Po dzisio móm wogym łod ciotki z Pustek. Móm jeszcze aji jakisi garniec, lawór, misym z brutwanióm a aji amper łod mojich współpracowników z werku. Wtedy co sie zrobiło, to nikierym do dzisio wydżierżało i fórt sie to użiwo. Tarluszko już móm wiyncej jako szejdziesiónt roków stare a aji masinkym na mleci miynsa. Tarluszko sie już pomału rozlatuje, ale jeszcze je fórt łostre. Kiejsi na nic nie była tak zwano doba gwarancyje. Rachowało sie z tym, że to musi roki wydzierżeć. Gdo żeście mieli praczki, tak to wiycie nejlepi. Wydzierżały kupa roków. Dzisio mómy szczynści, jak piynć roków jadóm. A nie wiym, ci to je prowda, że sie do nich dowajóm jakisi kurwitka, aby wczasi klynkły. Na, dwa razy bych sie nie zbywała, jesi to ni ma prowda. Bo dyć widać, kiela je na szrot placu a ni jyny tam, rozmajtego biołego plechu. Aji mie sie tak stało. Nó, ale to tak jyny przipóminóm, jaki to było kiejsi a jaki to je teraz. Dzisio by sie dało powiedzieć, że wszeckigo je aż ponad głowym. A gdo mo pyniyze, aji chałpym w Pradze se kupić może.
My byli szczynśliwi, jak my byli we swojim. Nejpiyrwej my kupili stół, trzi stołki a łóżka ze szifónerami. Mój jich jakosi żle zmóntowoł. Chned piyrszóm noc my byli na ziymi, bo to pod nami rómbło. Sómsiod, kiery bywoł pod nami, przilecioł i do niymoty zwónił, ci sie nóm co nie stało. Ale potym se już mój doł zoleżeć i łóżko pod nami roki nie klynkło. Mój był zwykły na zwónek przi dżwiyrzach, bo był z bloków. Ale jo była tak wylynkano ze sómsiada, żech dłógo do nocy łoka nie zmróżiła. Bo u nas dóma sie nikiedy ani na noc nie zamykało.
I taki były poczóntki nasigo małżyńskigo bywanio w blokach. Co my dostali, tego my se łokropnie wozili. Choćby to była jyny jakosi fabula. A co my se sami nabyli, z tego my mieli jeszcze wiynkszóm radość. Dzisio, dybyście kómu dali wogym abo przetaczek na łosiywani mónki, to by was najisto posłol na wiyrbym banany łobiyrać. Pamiyntóm se, jak mi jedna pani, też już pyndzyjónistka, prawiła, że dała do kuberta tysiónc korun i po czasie sie z kierejsi stróny dowiedziała, że sie nie przedała. Na, ta dotyczno, co ji to poskarżiła, se miała raci gymbym flojstrym zalepić i być po cichu. Tyn łobdarowany by sie mioł ciesić aji z jakisi małej fabule, bo każdymu tam nie styko na jakisi wielki podarunki. Jesi kogo kajsi zaproszóm, tak niech tam idzie z dobrymi umysłami. Nó, ale nimach tu łod tego, abych poślinióny patyk do wielkigo mrowiska cisła. A tak sie radujmy ni jyny z małych fabuli, ale aji z tego, że my sie widzieli. Bo ty spotkania mogóm być już łostatni.
Tak sie nie łosiywejcie, i jak was kaj zaproszóm, to gzujcie.
O autorce: Eva Szczerbová, rozená Suszková, se narodila 17. září 1938
v Písku u Jablunkova. Její matkou byla lidová vypravěčka Marie Suszková, známá
jako Chraścinka z Pustek. Ve svých patnácti letech začala pracovat v železárnách v Třinci, kde byla zaměstnána až do roku 1994. Pravděpodobně i pod vlivem své matky se začala poměrně brzy věnovat také psaní. Nejprve psala tzv. do šuplíku, od roku 2007 publikuje pod pseudonymem Jewka Trzynczanka.
Děkujeme autorce a vydavateli – spolku Ducatus Teschinensis – za souhlas s publikováním na našem portálu vybraných povídek z knihy Jako sie tyn żiwot zmiynio, kterou lze zakoupit v regionálních knihkupectvích.
Komentáře
