Jewka Trzynczanka: Moja świger je cyntralny welin
Chłopi, jak cosi wlejóm do lampy, tak nie trzeba ani plotkorza ,,Blesk” citać. A gorzołka nikiedy ni jyny dżwiyrze łotwiyro, ale nikierym aji gymby do korzón. Jako niedowno. Zaszli my z mojim Pawłym na jego urodziny do jednej restauracyje na łobiod. Za nasimi plecami siedzieli dwo panowie w takim strzednim wieku. Najisto jeszcze tyn wydobytek, co sie pyndzyj nazywo, żodyn z nich nie pobiyroł. A jak sie nie mówi ło hokeju, fuzbalu abo polityce, tóż ło cim insim, jako nikiedy ło rodzinie.
Tyn jedyn prawi, że już mo ponad jego łysóm głowym swoji szwiger. „Nieuwerził byś Franta, jaki to je cyntralny muzg w chałpie. Una je jako welin na betrybie.Wdycki prawi, że mo swoje paki, kierymi ni jyny swojigo chłopa dyryguje. Gdo do nas przidzie, ło każdym wiy. A ni jyny, jak przidzie, ale aji kiedy łodchodzi. A jak nie pozno, gdo to był, tak sie śmigo na wyrch pytać, kogo zaś tu do nas świńsko noga prziniysła. Uż roz jo ji powiedzioł, że jak jóm ku nóm nie zawołómy, tak se nie żicimy, aby do nas bez zaklepanio wlazowała. Chwilym była łodulóno, ale jakisi czas to wydzierżała. Ale dłógo to nie trwało. Nejpiyrwej sie wypytowała dziecek, gdo u nas był i co my mu dowali jeść abo pić i jesi aji my pili. Bo gdo pije, tyn grzesi. Roz ji prawiła wnuczka: „Dyć starko, ty też każdy dziyń rano pijesz śliwowicym, a to ni ma grzych?”
„Ni ma,” ji powiedziała, „bo to je na dobre trowiyni aji przeciw wszelijakim hiszpankóm. „Hiszpankóm starko? Ci tu jaki baby z Hiszpanije przilecóm?” Wszecy my sie śmioli. Jo se już planujym, że jesi to tak dali pujdzie, tak se z mojóm zrobimy ekstra wchód do chałpy, z drugi stróny.
„A jakóm ty mosz swojóm świger,” pyto sie kamrata. „Też je tako zwiedawo, jako ta moja?”
,,Jo mioł przesikownóm świger, ale już nie żije. My ani ło ni nie wiedzieli, że je w chałpie. Nigdy sie nas na nic nie pytała, ani kany idymy a kiedy przidymy. My ji to sami powiedzieli, jak my łodchodzili. Ale wdycki czakała, aż przidymy, bo nóm dziecka prziziyrała. Ani ku nóm na wyrch nie szła. Dziecka były przi ni na dole.”
„Kurcze, toś mioł szczynści. My, jak chcieli dziecka powachować, tak my jich zawiyżli do mojich tatów, bo dómowo pómoc łodmówiła, że ji też żodyn nie pómogoł. Ale że una tak nie łobganiała jako z nasolónóm, jako teraz my. Chcieli ście mieć dziecka, tak sie ło nich starejcie a fórt kajsi nie góncie. Ale dyć my se jyny sym tam kajsi chcieli zónść.”
Nó, w łobóch pracowała gorzołka a gdo mioł prowdym, to jyny uni dwo wiedzieli. Ale podoboł sie mi tyn drugi kamrat, że tak pieknie ło tej swoji świgierce mówił. Żodyn z nas tam anielskimi ideałami nie łopływo, ale miała by być granica, za kieróm by my sie już ni miało jiść a ni w nocy zaziyrać drugim do sypialnie, ci spióm abo grzeszóm.
O autorce: Eva Szczerbová, rozená Suszková, se narodila 17. září 1938
v Písku u Jablunkova. Její matkou byla lidová vypravěčka Marie Suszková, známá
jako Chraścinka z Pustek. Ve svých patnácti letech začala pracovat v železárnách v Třinci, kde byla zaměstnána až do roku 1994. Pravděpodobně i pod vlivem své matky se začala poměrně brzy věnovat také psaní. Nejprve psala tzv. do šuplíku, od roku 2007 publikuje pod pseudonymem Jewka Trzynczanka.
Děkujeme autorce a vydavateli – spolku Ducatus Teschinensis – za souhlas s publikováním na našem portálu vybraných povídek z knihy Jako sie tyn żiwot zmiynio, kterou lze zakoupit v regionálních knihkupectvích.
Komentáře
