REGION Przichodzi już ta chłódniejszo pora roku, bo znać to na każdym kroku, słoneczko słabnie, dziyń sie króci. Liściaste strómy swoje listki ciepłymi barwami wyzdobiły, coby nas pociesziły a w sercu kapeczke zagrzoły…
Dość było tej poezyje, bo se powiymy, jak a czymu sie teraz zbiyrajóm korzynie. Strómy a wszecki zieliny, kiere przezimujóm do wiosny, ukłodajóm do swojich korzyni wszecko to niejlepszi co majóm.
To znaczi, że w korzyniach je na jesiyń a przez całóm zime aż do wczaśnej wiosny niejbardzi siły. Zielina do nich ukłodo szkroby, minerały, witaminy a ty lyczónce substancyje.
Ludzie to łod jakżiwa wiedzieli, korzynie niż ziym zamarzła ze ziymie wykopowali. Jodowali jich surowe, bo ty sóm niejbardzi zdrowe. Przeważnie jich suszywowali, a potym przi choróbskach wywary z nich popijowali. Chłopi se jich nałożili do gorzołki, aby jóm mieli mocnóm a gorzkóm.
Co wszecko potrzebujymy ku zbiraniu korzyniów?
Głównie potrzebujymy motyke a niejlepi zrobimy, kiej se weznymy rycz. Na pozbiyrani korzyniów se weznymy pryncianny koszyk, albo jakómsi pierónskóm igelitkym. Chynć do roboty też bedzie potrzebno. Mogymy se weznyć aji cosi na zagrzoci, nejlepi iść we dwójke, aby nóm mioł gdo naloć. 🙂
Co bedymy zbiyrać?
Mogymy se nazbiyrać wszelijaki korzynie, niejwiyncej je znómy krzón. Nasz ślónski krzón – Armoracia rusticana – je pierónym zdrowy. Lyczi wszecko, co trzeba a niejwiyncej siły mo, jak je świyżi. Mogymy go dać aji do mosztów z jabłek, kiery nóm dziynki krzónu deli wydziyrży.
Zbiyrajóm sie korzynie mojiczków – Taraxacum officinale – to je taki nasz gorolski żeńszyń. Mogymy jich łopłókać a grzómpkać surowe a nasze ciała bedóm łodplugawióne (detoxykacyja) a zdrowe.
Pokrziwowe korzynie sóm zaś dobre na włosy. Gadzior – Petasites albus L. dziewiyńciosił je też mocny a lyczóncy.
Zdrowe sóm też przełokropnie korzynie ze szwagru, łopuchu – Arctium lappa. Tyn tak czyści ciało, że nimocny człowiek sie dość poci a łokropnie smerdzi, tymu tóm zieline isto tak pomianowali. Mogymy go jeść surowy mo takóm kelerubowóm chynć.
Prziszłym razym se powiymy ło tych zielinach, jak a na co jich użiwać. Kierym sie nie lyni, naisto sie podziwajóm do móndrych ksiónżek a cosi wiyncej se przeczytajóm. Internet je pełny rad a może być aji dobrym słógóm.
Bo sie u nas pieknie prawi, że wszecy ludzie wszecko wiedzóm.
Szumnie was pozdrowio Awatar z Piosku.
Komentáře
